عمل تعویض مفصل زانو



عمل تعویض مفصل زانو چیست؟

عمل تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی برای تسکین درد و بهبود عملکرد مفاصل زانو انجام می‌شود. در این عمل جراحی مفاصل آسیب‌دیده شامل استخوان ران، کاسه زانو و ساق پا برداشته شده و به‌جای آن مفصل مصنوعی (پروتز) قرار می‌گیرد. پروتزها می‌توانند از جنس فلز، سرامیک یا پلاستیک سنگین باشند.شایع‌ترین دلیل جراحی تعویض مفصل زانو تسکین درد شدید ناشی از آرتروز است. افرادی که نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارند، معمولا در راه‌رفتن، بالارفتن از پله‌ها و نشستن و برخاستن از صندلی مشکل دارند. برخی نیز در هنگام استراحت زانودرد دارند.

انواع عمل تعویض مفصل زانو

آرتروپلاستی زانو به دو طریق انجام می‌شود. برای برخی افراد تعویض کامل انجام شده و برخی دیگر باید تعویض جزئی انجام دهند. این دو نوع جراحی به‌صورت زیر انجام می‌شوند.

1.      تعویض کامل مفصل زانو: در این روش تمامی مفاصل آسیب دیده برداشته می‌شوند. هر سه جز مفصل شامل استخوان ران، درشت نی و کشکک زانو تعویض می‌شوند.

2.      تعویض جزئی یا تک بخش زانو: در این روش استخوان‌های سالم مفصل حفظ شده و تنها ناحیه آسیب‌دیده حذف می‌شود.

نکات مهم قبل از عمل تعویض مفصل زانو

1.      قبل از عمل تعویض مفصل زانو یک جلسه مشاوره با جراح ارتوپد خواهید داشت. در این جلسه تمامی سوالات خود را مطرح کرده و در مورد نحوه عمل از پزشک اطلاعات دریافت کنید. همچنین باید سوابق پزشکی و داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید. باتوجه‌به سوابق پزشکی ممکن است قبل از عمل آزمایش خون یا سایر آزمایش‌های تشخیصی تجویز شوند.

2.      در جلسه مشاوره یا روز عمل جراحی به شما یک فرم رضایت‌نامه داده می‌شود. بعد از مطالعه کامل باید آن را امضا کنید. اگر به داروی خاص، لاتکس یا مواد بیهوشی حساسیت دارید، حتما به پزشک اطلاع دهید.

3.      حداقل دوهفته قبل از عمل باید مصرف داروهای ضدانعقاد یا داروهایی که روی لخته شدن خون تاثیر دارند، قطع کنید. از ۸ ساعت قبل عمل باید ناشتا باشید.

4.      تا چند هفته بعد از عمل جراحی احتمالا به عصا یا واکر نیاز خواهید داشت. قبل از عمل باید این تجهیزات را خریداری کنید.

مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل زانو

بعد از جراحی آرتروپلاستی به مدت ۲ ساعت در ریکاوری می‌مانید. برخی افراد همان روز مرخص شده و برخی دیگر لازم است در بیمارستان بمانند.

 بعد از عمل باید به‌مرور سعی کنید پا و مچ پا را تکان دهید. این کار به افزایش جریان خون در ماهیچه‌های پا کمک می‌کند.

احتمال دارد پزشک داروهای رقیق‌کننده خون تجویز کند تا خطر لخته شدن خون در ناحیه جراحی کمتر شود. همچنین برای کاهش درد داروهای مسکن تجویز می‌شوند.

بعد از عمل فیزیوتراپیست به شما آموزش می‌دهد که چه تمریناتی را انجام دهید. تمرینات را به طور منظم انجام دهید .

 رژیم غذایی سالمی را دنبال کنید.

ناحیه جراحی باید تمیز و خشک نگه داشته شود. پزشک برای حمام کردن دستورالعمل‌های خاصی را آموزش می‌دهد. چند هفته بعد از جراحی باید بخیه‌ها برداشته شوند.

شما تا چند هفته نمی‌توانید فعالیت‌های معمول را انجام دهید. به همین دلیل باید در خانه موارد زیر را بررسی کرده و تجهیزات لازم را تهیه کنید.

نرده‌های مناسب در پله‌ها
ایمنی در حمام
توالت فرنگی
صندلی برای حمام و شلنگ دوش
بالش سفت هنگام نشستن
 

منبع : درسنامه پرستاری داخلی جراحی ارتوپدی

تحت نظر آقای دکتر فواد رحیمی فوق تخصص جراحی زانو – واحد آموزش سلامت مرکز کوثر